Het betalen van rente op of toeslagen voor het gebruik van een digitale euro zou verboden worden volgens een ontwerp-wet die op 28 juni zal worden voorgesteld door de Europese Commissie. De voorgestelde centrale bank digitale valuta (CBDC) moet vanaf dag één beschikbaar zijn voor offline betalingen zoals contant geld, en gebruikers mogen het niet kunnen programmeren om het verdere gebruik te beperken, zo staat in het uitgelekte wetsvoorstel. In het stuk stond het volgende:
“De digitale euro moet beschikbaar zijn voor zowel online als offline digitale euro-betalingstransacties vanaf de eerste uitgifte van de digitale euro.”
Het niveau van privacy voor offline, face-to-face gebruik moet “vergelijkbaar” zijn met het opnemen van bankbiljetten bij een geldautomaat, zo staat er. Voor offline transacties “zullen zowel de Europese Centrale Bank als de betalingsdienst-aanbieders geen toegang krijgen tot persoonlijke transactiegegevens”, hoewel banken die de valuta distribueren details van rekeningfinanciering aan financiële misdaadautoriteiten kunnen verstrekken als ze vermoeden dat er sprake is van witwassen.
Privacy kwam naar voren als het belangrijkste aandachtspunt in een enquête van de ECB uit 2021, waarbij voorbeelden uit China velen zorgen baarden dat een CBDC zou kunnen leiden tot grootschalige overheidscontrole. De EU is een van de verschillende rechtsgebieden wereldwijd, waaronder de VS en het VK, die overwegen om fiat-valuta in digitale vorm uit te geven. Na een lange onderzoeksperiode zal de ECB later dit jaar een beslissing nemen over het al dan niet doorgaan met de CBDC, hoewel ECB-bestuurslid Fabio Panetta heeft gezegd dat een beslissing over het voortzetten politiek moet zijn en niet alleen voorbehouden aan centrale bankiers.
Elke wetgeving die nodig is om de CBDC te ondersteunen, moet worden goedgekeurd door het Europees Parlement, waar wetgevers enigszins sceptisch zijn gebleken, en door regeringen die in een orgaan genaamd de Raad bijeenkomen, die niet geneigd lijken het project helemaal af te wijzen. Een EU-functionaris gaf het volgende aan:
“De Raad zal geen gezamenlijk standpunt bepalen of formuleren over de vraag of een digitale euro moet worden geïntroduceerd, althans niet in de nabije toekomst. Ik verwacht niet dat de ECB verder zal gaan tegenover een zeer sceptische groep ministers.”
Als wettig betaalmiddel, zo zegt het ontwerp-wetsvoorstel, zouden winkels de digitale euro moeten accepteren en geen toeslagen mogen berekenen voor het gebruik ervan, tenzij het zeer kleine bedrijven zijn of als ze een andere geldige reden hebben om dit te weigeren, zoals een stroomstoring. De CBDC “mag niet programmeerbaar zijn”, voegde de tekst toe, naar aanleiding van zorgen dat het vermogen om controle uit te oefenen over het gebruik van bepaalde fondsen de vrijelijk bruikbare aard van fiat-valuta zou kunnen beperken.
De tekst bevat ook maatregelen om te voorkomen dat mensen digitale euro-rekeningen gebruiken als alternatieven voor spaarrekeningen bij commerciële banken. Saldo’s mogen geen rente dragen en de ECB zal verdere controlemaatregelen kunnen opleggen. Panetta heeft al gezegd dat individuen beperkt moeten worden tot het aanhouden van ongeveer 3.000 euro ($3.250) om ervoor te zorgen dat het voornamelijk wordt gebruikt voor dagelijkse betalingen. Het onderstaande stond in het ontwerp:
“De digitale euro-betalingsinfrastructuur moet zich aanpassen aan nieuwe technologieën, waaronder gedistribueerde grootboektechnologie.”
De ECB heeft echter nog niet toegezegd om blockchain te gebruiken als basis voor de CBDC. Naar verwachting zal het ontwerp op 28 juni door de Commissie worden goedgekeurd, samen met een voorstel over de juridische status van contant geld, volgens een schema dat is gepubliceerd door het uitvoerend orgaan van de EU.
