De gelekte Signal-groepschat van de Trump-regering, maandag onthuld door The Atlantic, heeft een storm ontketend in Europa. Topfunctionarissen als vicepresident JD Vance en minister van Defensie Pete Hegseth noemden het continent “bedroevend” en “profiterend” tijdens een discussie over een Amerikaanse aanval op Jemen (15 maart 2025). Wat begon als een militair overleg, eindigde in een diplomatieke rel – en Europa is not amused. Hoe diep snijdt dit in de trans-Atlantische band? Laten we de chaos ontleden.
Wat stond er in de chat?
De berichten draaiden om de Jemen-strikes, bedoeld om Houthi-doelen uit te schakelen en zeewegen te beveiligen. Vance klaagde: “Ik vind het vreselijk om de Europeanen weer te redden” – doelend op Europa’s grotere afhankelijkheid van die routes (40% van hun handel via Suez, vs. 3% voor de VS). Hegseth viel bij: “Ik deel je afkeer van Europese profiteurs. Het is BEDROEVEND.” Een vermeende Stephen Miller (“SM”) ging verder: “Als de VS de navigatievrijheid herstelt tegen hoge kosten, moet Europa betalen. Als ze dat niet doen, wat dan?” Dit alles op Signal, een app voor consumenten, waar journalist Jeffrey Goldberg per ongeluk in werd getrokken – een blunder waardoor de wereld mee kon lezen.
Europese diplomaten waren verbijsterd. Een anonieme EU-bron meldde: “We hebben hier niet om gevraagd. We werden geïnformeerd, niet geraadpleegd.” Geen woord over compensatie werd ooit met hen besproken, wat de chat nog stekender maakt.
Europese verontwaardiging
De reacties liegen er niet om. Europarlementariër Nathalie Loiseau sneerde op X: “Poetin hoeft niet meer te spioneren – lekken komen wel vanuit de VS zelf.” Ze hintte dat deze nonchalance Oekraïne kan ondermijnen, een zorg die leeft in Brussel. Nathalie Tocci, directeur van het Italiaanse Instituut voor Internationale Zaken, zei het volgende:
“De trans-Atlantische relatie zoals we die kenden is dood. Dit is minachting – of erger, een bewuste poging om Europa te breken.”
De chat versterkt eerdere alarmbellen. Vance’s München-speech (februari 2025) – waarin hij Europa waarschuwde voor “civilisatiezelfmoord” – zat al fout. Nu bevestigen z’n woorden (“Ik haat het om Europa te redden”) een vijandige toon die verder gaat dan Trump’s gebruikelijke gezeur over defensie-uitgaven. Duitse commentator Anna Sauerbrey (Die Zeit) kaatste terug:
“De VS leunen net zo hard op die handelsroutes. En Franse, Britse en Nederlandse marines patrouilleren al in de regio – wie profiteert hier nou echt?”
Trans-Atlantische haarscheurtjes
Dit is geen geïsoleerd incident. Trump’s dreigementen – Groenland kopen, 200% tarieven op EU-goederen, NAVO-landen laten vallen die “niet betalen” – stapelen op. De Signal-chat legt bloot wat Europeanen vrezen: Washington ziet hen als last, niet als partner. Christel Schaldemose, Deens Europarlementariër, zuchtte: “Kunnen we praten als bondgenoten, niet als vijanden?” Maar die hoop lijkt ijdel. Ben Hodges, ex-commandant van VS-troepen in Europa, waarschuwde:
“Dit is ongebruikelijk en mogelijk illegaal. Bondgenoten zullen inlichtingen niet meer delen als Amerika zo laks is. Vertrouwen is weg.”
China’s rol wordt ook genegeerd. Tocci merkte op: “China’s olie en export gaan via Bab el-Mandeb – meer dan die van Europa. Waarom vraagt niemand hén om te betalen?” Het Witte Huis zwijgt hierover, wat de selectieve woede onderstreept.
Hoe nu verder?
Europa staat voor een dilemma. De NAVO, ooit het fundament van trans-Atlantische eenheid, wankelt onder Trump’s “America First” en Vance’s anti-Europa-retoriek. De Jemen-chat – met z’n minachting en losse beveiliging – voedt de roep om zelfredzaamheid. Toch blijft militaire afhankelijkheid van de VS een feit, zoals X-gebruiker @HenryBardouin opmerkte:
“Europa spartelt, maar is nog steeds gebonden sinds het Marshallplan.”
Voorlopig is de schade groot. Diplomaten vragen zich af wat Trump’s team nog meer achter gesloten deuren zegt. De bezoeken van Usha Vance en Mike Waltz aan Groenland deze week – zonder uitnodiging van Denemarken – gooien extra olie op het vuur. Als Washington deze koers aanhoudt, kan de trans-Atlantische alliantie blijvend scheuren. Hier is het laatste nog niet over gezegd.
