De afgelopen jaren is de adoptie van cryptocurrencies, en met name Bitcoin (BTC), flink toegenomen. We plaatsen vaak berichten over de groeiende adoptie in Amerika, Europa en Azië. Het is echter zo dat we weinig berichten plaatsen over de adoptie van Bitcoin onder moslims. Dit terwijl ruim 1,8 miljard van de wereldbevolking (bijna een kwart van de wereldbevolking) dit geloof aanhangt.
Bitcoin wel of niet toegestaan?
We hebben onlangs echter wel een bericht geplaatst over het feit dat Iran de grootste exploitanten van energiecentrales in het land toestemming heeft gegeven om grote Bitcoin-miningfarms te bouwen en te exploiteren. Dit is natuurlijk een stap in de goede richting, echter is het zo dat veel moslims, evenals verschillende islamitische banken en financiële autoriteiten, zich zorgen maken of Bitcoin halal is.
Volgens de islamitische wet zijn er een aantal criteria waaraan individuen zich moeten houden om ervoor te zorgen dat hun investering, of ander inkomen, als halal wordt beschouwd. Ten eerste wordt inkomen verkregen via onethische of uitbuitende middelen zoals omkoping, afpersing en/of uit winstbejag.
Vooral het laatste punt is natuurlijk lastig om aan te tonen. Bitcoin is niet ontworpen om winst te maken, echter stappen wel veel mensen in Bitcoin om winst te maken of om hun geld veilig te stellen tegen inflatie. Hierdoor zijn er vooralsnog nog geen duidelijke officiële richtlijnen over de vraag of moslims wel of niet in Bitcoin mogen investeren, echter hebben een aantal islamitische geleerden wel hun interpretatie gegeven over dit feit.
Misschien wel de meest uitgebreide van deze interpretaties is gepubliceerd door voormalig Shariah-adviseur van Blossom Finance, Mufti Muhammad Abu-Bakar. Zijn rapport, dat voor het laatst werd bijgewerkt in december 2019, stelt dat alle valuta’s tot op zekere hoogte speculatief zijn vanwege de aard van het aanbod en vraag; aangezien fiat-valuta’s, goud en de meeste andere financiële instrumenten onder de sharia zijn toegestaan, moet Bitcoin dat ook zijn.
Evenzo, hoewel er een argument is dat Bitcoin soms voor illegale doeleinden wordt gebruikt, stelt Mufti Muhammad Abu-Bakar dat Bitcoin hierdoor zelf niet illegaal wordt en stelt het volgende om dit te demonstreren:
“Over het algemeen maakt het gebruik van iets dat rechtmatig is voor een onwettig doel, het ding zelf niet onwettig. Unaniem zijn de vier soennitische stromingen volgens de wettige verkoop van druiven. Malekis en Hanbalis beschouwen de verkoop van druiven aan een wijnhandelaar ongeldig, terwijl Hanafi’s en Shafe”s dergelijke verkopen alleen maar ontmoedigen.”
Deze aspecten zijn zeker NIET halal
Hoewel er sterk kan worden beweerd dat het meeste gebruik van Bitcoin halal is, zijn er verschillende populaire toepassingen die vrijwel zeker haram zijn.
Een daarvan is gokken. Aangezien gokken in het algemeen verboden is volgens de sharia-wetgeving, is gokken met Bitcoin dat ook. Sommigen breiden dit ook uit naar cryptocurrency-handel, aangezien veel cryptocurrency-handelaren hun weg door de markt gissen, wat zou kunnen worden gezien als gokken.
Ander, recenter gebruik van Bitcoin kan ook als haram worden beschouwd, namelijk het gebruik ervan in marge- en DeFi-leningen. Aangezien het verdienen van rente (of het betalen van) rente op leningen niet toegestaan is, mogen individuen niet deelnemen aan deze markt. Dit betekent in feite dat het gebruik van Bitcoin (of andere cryptocurrencies) in de meeste DeFi-protocollen waarschijnlijk haram is.
Ethereum is halal, concluderen vooraanstaande moslimgeleerden
Vooraanstaande moslimgeleerden hebben een whitepaper uitgebracht waarin wordt bevestigd dat Ethereum’s cryptocurrency, Ether, in feite Sharia-compatibel is. Het artikel van Amanie Advisors zei dat, omdat Ether een utility-token is, dat meestal wordt gebruikt om het netwerk van stroom te voorzien, de Sharia-wetten omtrent een valuta niet van toepassing zijn.
Hoewel het oordeel van Amanie Advisors zeker niet afdwingbaar is, is hun mening van invloed. Amanie Advisors is een gerespecteerde, gematigde stem binnen de islamitische financiële gemeenschap, en het rapport zou ontwikkelaars die moslim zijn, kunnen overtuigen om apps op het netwerk te ontwikkelen.
Maar de geleerden behouden hun oordeel over bepaalde gebruiksvormen van Ethereum (ETH). Als specifieke tokens bijvoorbeeld worden gebruikt om winst te maken met rente, dan zouden deze niet Sharia-compatibel zijn. Ze zeiden ook dat zowel de Proof-of-Work– als Proof-of-Stake-mechanismen Sharia-compatibel zouden kunnen zijn, maar Ethereum’s Proof-of-Stake-mechanisme zal opnieuw worden herzien als het gelanceerd is.
Conclusie
Volgens Coinfluencers-oprichter Jamal Aezaz is het eenvoudig om vast te stellen of een beoogd Bitcoin-gebruik halal of haram is, namelijk door te overwegen of hetzelfde gebruik met fiat-valuta’s ook ontoelaatbaar zou zijn:
“Er is een algemene misvatting dat alles wat met Bitcoin te maken heeft, haram is. Dit komt voort uit het feit dat Bitcoin eerder een cryptocurrency is dan een valuta die is uitgegeven door een centrale bank. Echter, net als fiat-valuta’s, is het vasthouden van Bitcoin als een betaalmiddel en waardeopslag volledig halal. Daarnaast is het gebruik van Bitcoin voor elk doel dat als haram met fiat-valuta zou worden beschouwd, ook als haram met Bitcoin.”