Gisteren werd er, mede op het initiatief van SP-Kamerlid Mahir Alkaya, gedebatteerd over de ‘toekomst van het geldstelsel’. In dit debat kwamen verschillende voorstellen naar voren voor een Nationale Betaal- & Spaarbank, een digitale munt, en de vitale rol van contant geld in de samenleving.
Op de website van de SP staat het volgende over het debat:
“Dit debat heeft een lange aanloop. Al in 2015 werd het thema door stichting Ons Geld en theatergroep De Verleiders op de kaart gezet met meer dan 110.000 handtekeningen voor hun burgerinitiatief. Hierop volgde een debat in de Tweede Kamer wat leidde tot een drie jaar durend onderzoek door de WRR. Ondertussen wordt er al decennia gepraat en gedacht over dit onderwerp, zijn er honderden publicaties over geweest en buigt 80% van de centrale banken in de wereld zich al over dit thema.”
Alkaya heeft vervolgens zelf een initiatiefnota ingediend ‘100% veilig sparen en betalen’ om dit onderwerp kracht bij te zetten. In de nota staan drie punten waarop de SP zich wil concentreren om het banksysteem in Nederland te verbeteren.
Deze punten zijn:
- “Richt een publieke bank op van en voor het volk. De Nationale Betaal- & Spaarbank als alternatief op de risicovolle private sector. Een plek waar je spaargeld veilig staat, je geen negatieve rente kan krijgen, maar waar je wel alle spaar- en betaalgemakken van hebt.”
- “Laat volksvertegenwoordigers toezicht houden op de oprichting van een digitale munt. Ons geldsysteem is te belangrijk om over te laten aan alleen ambtenaren en bankiers hoe kundig zij ook zijn, hier moet ook democratische grip op zijn.”
- “Bescherm de rol van contant geld. Ook in de toekomst is er nog een belangrijke plek voor contant geld in onze samenleving en voor de stabiliteit van ons geldsysteem. De toegankelijkheid van en contant geld als wettig betaalmiddel en het aannemen hiervan in winkels moet dus geborgd blijven.”
Wat opvalt is het tweede punt, waarin aangegeven wordt dat volksvertegenwoordigers toezicht moeten houden op de oprichting van een digitale munt, ook wel bekend als een CBDC.
In een eerder rapport gaf de Nederlandsche Bank zelf ook al aan heil te zien in een digitale euro. In het rapport werd aangegeven dat ze het proefterrein willen zijn voor de digitale valuta van de centrale bank in de Europese Unie. Ook werd aangegeven dat het Libra project van Facebook een mogelijke bedreiging voor de monetaire stabiliteit zou kunnen zijn. Dit “was de reden waarom DNB, en andere centrale banken, nu overwegen hun eigen digitale valuta uit te geven.”
Het gelddebat
Zoals gezegd heeft het debat gisteren plaatsgevonden en daar kwamen wat interessante conclusies uit. Het is namelijk zo dat minister van Financiën, Wopke Hoekstra, aangaf dat hij niet gelooft in het concept van een Nationale Betaal- & Spaarbank (zonder winstoogmerk), maar dat hij wel gelooft in het concept van een digitale valuta vanuit de centrale bank (CBDC).
Hij zei het volgende:
“Mijn eerste opmerking is dat ik de doelen van de heer Alkaya steun, namelijk veilig spaargeld en adequate verankering van de publieke belangen van het betalingsverkeer. Daar is geen misverstand over. Tegelijkertijd — die teleurstelling moet ik maar aan de voorkant uitserveren — moet je wel vraagtekens zetten bij de toegevoegde waarde van het oprichten van een zogenaamde publieke depositobank.“
Een Twitter-gebruiker, genaamd Thomas Bollen, plaatste een samenvatting van het debat op Twitter:
Thomas Bollen ging verder met stellen dat Mahir Alkaya “de enige is die zijn huiswerk echt heeft gedaan. Hij demonstreert kennis van het geldstelsel en heeft een concreet voorstel uitgewerkt in een initiatiefnota.”
Thomas sloot af met de volgende twee tweets:
