De president van de Europese Centrale Bank (ECB), Christine Lagarde, heeft onlangs haar zorgen geuit over de wereldwijde economie, die volgens haar op het randje van een recessie staat. Lagarde trok een vergelijking met de jaren ’20 van de vorige eeuw, toen een reeks slechte economische beslissingen tot de Grote Depressie leidde.
Een trilogie van rampen
Lagarde noemde drie grote factoren die samen voor wereldwijde economische problemen zorgen:
- De pandemie, die de ergste gezondheidscrisis sinds de jaren ’20 was.
- Het conflict in Europa, dat het grootste is sinds de Tweede Wereldoorlog.
- De energiecrisis, die lijkt op de oliecrisis van de jaren ’70.
Volgens Lagarde hebben deze problemen geleid tot verstoorde aanvoerketens en een wereldhandel die hapert. De snelle technologische ontwikkelingen maken het bovendien moeilijk voor de economie om bij te blijven.
Inflatie en yield curve
Lagarde wees ook op de inflatie, die na de pandemie snel steeg, deels als gevolg van verstoorde toeleveringsketens en de oorlog in Oekraïne. Om dit probleem aan te pakken, verhoogde de ECB vorig jaar de rentetarieven. Dit heeft bijgedragen aan een daling van de inflatie in de eurozone, van een piek van 10,6% in oktober 2022 naar 2,2% in augustus 2023.
Een andere zorgwekkende indicator voor een naderende recessie is de yield curve, die vaak gebruikt wordt om recessies te voorspellen. Normaal gesproken hebben langlopende obligaties hogere rendementen dan kortlopende. Maar als dat omkeert, wijst dat erop dat beleggers een economische neergang verwachten. Deze omgekeerde yield curve is al twee jaar aanwezig in de VS, wat economen waarschuwt voor een mogelijke recessie.
Japan ook in problemen
Naast Europa en de VS heeft ook Japan zijn eigen economische uitdagingen. De Bank of Japan (BoJ) heeft de kortetermijnrente gehandhaafd op 0,25%, maar verwacht dat de economie boven het potentiële niveau zal blijven groeien. De BoJ heeft haar visie op particuliere consumptie aangepast, wat betekent dat mensen meer spullen kopen, ook al stijgen de prijzen. Dat heeft geholpen om de yen stabiel te houden op ¥142,3 ten opzichte van de dollar.
Toch denken de meeste economen dat de BoJ de rente dit jaar opnieuw zal verhogen, misschien al volgende maand. Ze nemen geen enkel risico, vooral niet met alles wat er wereldwijd gebeurt.
In een betere positie dan in de jaren 20′
In de jaren ’20 maakten veel landen de fout om vast te houden aan de gouden standaard, wat leidde tot deflatie en bankfaillissementen. Dit resulteerde in economisch nationalisme, waarbij landen hun grenzen sloten voor handel. Lagarde stelt dat we vandaag in een betere positie zijn om deze structurele veranderingen aan te pakken, hoewel de economische uitdagingen blijven toenemen. Ze sloot dan ook af met:
“Wij zijn vandaag de dag in een betere positie om deze structurele veranderingen aan te pakken dan onze voorgangers.”
