Het verbod op Starlink en X in Brazilië is eindelijk opgeheven door Alexandre de Moraes, een rechter van het Braziliaanse Hooggerechtshof. De afgelopen weken was er een publieke strijd tussen de eigenaar van X, Elon Musk, en de rechter, wat leidde tot een tijdelijke blokkade van de bedrijven in Brazilië. Volgens analisten was deze blokkade een prijs die betaald werd voor het verdedigen van de vrijheid van meningsuiting.
Opheffing van het X-verbod in Brazilië, wat nu?
Volgens Reuters heeft de rechter de sancties opgeheven nadat het bedrijf 18,35 miljoen reais, omgerekend zo’n $3,31 miljoen, had betaald. Het betaalde bedrag en de snelheid waarmee de sancties werden opgeheven, doen velen twijfelen aan wat er werkelijk speelt.
De uitdagingen waar X in Brazilië mee te maken kreeg, kwamen in april naar buiten. Destijds werd er gemeld dat Elon Musk werd onderzocht omdat hij een gerechtelijk bevel betwistte met betrekking tot het blokkeren van specifieke accounts. Volgens De Moraes verspreidden deze accounts nepnieuws en haatberichten, wat een bedreiging vormde voor de democratie. Musk, die bekendstaat om zijn verzet tegen dergelijke verzoeken, beschuldigde de regering echter van het schenden van de rechten van de bevolking.
De discussie verergerde de afgelopen maanden. Halverwege augustus kondigde X aan zich terug te trekken uit Brazilië vanwege de oncontroleerbare censuurmaatregelen. Dit leidde uiteindelijk tot sancties en het officiële X-verbod in Brazilië op 30 augustus. De rechtbank bevroor de rekeningen van X en Starlink en eiste juridische vertegenwoordiging.
De strijd was wekenlang trending op X, waarbij Elon Musk de zogenaamde “Alexander Files” lanceerde. Musk creëerde dit account om aan te tonen hoe De Moraes zijn ambtseed zou hebben geschonden. Velen geloven nu dat het opheffen van het X-verbod een poging is om de vrede te herstellen.
Sociale media en regelgeving onder druk
Het sociale media-ecosysteem staat de laatste tijd onder toenemende druk door overheidsreguleringen. Naast het X-verbod in Brazilië werd de oprichter van Telegram, Pavel Durov, vorige maand ook vastgehouden door de Franse politie.
De aanklachten tegen hem hebben betrekking op het onjuiste gebruik van de Telegram-app. De detentie van Durov leidde tot wereldwijde kritiek op de Franse regering, die zichzelf profileert als een democratisch land.
Na oproepen van verschillende regeringen, waaronder die van de Verenigde Arabische Emiraten, werd Durov vrijgelaten op borgtocht van €5 miljoen. De recente gebeurtenissen roepen de vraag op hoe ver deze technologieleiders kunnen gaan in hun verdediging van de vrijheid van meningsuiting.